Opłaty półkowe

Opłaty półkowe to powszechnie stosowana praktyka wymuszania opłat przez sieci wobec dostawców. Praktyka ta jest nielegalna i stoi w sprzeczności z Ustawą z dnia 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r. (sygn. akt I CK 378/05). W Polsce zabronione jest pobieranie opłat innych niż marża handlowa za przyjęcie towaru do sprzedaży .Oznacza to, że wszelkie zapisy w umowach związane z:

• opłatami marketingowymi i reklamowymi
• konsultacjami handlowymi
• opłatami logistycznymi i magazynowymi
• bonusami, rabatami oraz upustami
• opłatami z tytułu otwarcia nowego marketu

Opłaty półkowe są absolutnie nielegalne i godzą w słuszny interes przedsiębiorcy.

Sieci handlowe starają się dowodzić, że pobierane opłaty przeznaczały na promocję, m.in. umieszczanie zdjęć w swoich gazetkach reklamowych lub szczególną ekspozycję towarów na półkach. Praktyka wskazuje, że nie przekonuje to sądów. Z chwilą bowiem przyjęcia dostawy przez super- lub hipermarket prawo własności towarów przechodzi na sklep, a zastrzeganie dodatkowych usług związanych z tym towarem jest sprzeczne z naturą umowy sprzedaży lub dostawy. Jedynym obowiązkiem kontraktowym dostawcy jest dostarczanie towaru.Obecnie z prowadzimy kilkanaście spraw na rzecz naszych klientów przeciwko sieciom: Polomarket, Real, Makro, Kaufland, Selgros. W ostatnim roku zakończyliśmy z sukcesem sprawy prowadzone przeciwko Carrefour, SCA (Intermarche), Selgros, Kaufland. Kilka spraw przeciwko innym sieciom handlowym jest aktualnie na etapie przygotowania (Tradis, Tesco, Auchan, Media Markt, Chata Polska.).  
Jak odzyskać pobrane opłaty „półkowe"? WERTUS Windykacja i Restrukturyzacja Sp. z o.o. specjalizuje się w odzyskiwaniu nienależnie pobranych, przez sieci super- i hipermarketów, innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży (tzw. opłaty „półkowe").Mimo, że procedura odzyskania opłat półkowych  jest dosyć złożona i wymaga pewnego wkładu energii i nakładów finansowych , to odzyskiwanie opłat półkowych kończy się z reguły sukcesem dostawców.  Otrzymują oni drogą sądową zwrot świadczeń pieniężnych za okres 3 lat wstecz. Sieci super- i hipermarketów zaopatrują prawie połowę całego rynku. Nie dziwi więc, że zdecydowana większość producentów chce w nich sprzedawać swoje towary. Zgodnie z prawem (tj. ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) za przyjęcie produktu do sprzedaży sklepy nie mogą pobierać opłat innych niż marża handlowa. W praktyce wygląda to jednak inaczej. Dostawcy, którzy zdecydowali się współpracować z sieciami sklepów zmuszani są do uiszczania na ich rzecz opłat za blisko trzydzieści różnego rodzaju usług, które w rzeczywistości są fikcją, gdyż zazwyczaj nie są wykonywane, a pomimo to sieć wystawia dostawcy fakturę np. na 150 000 złotych. Opłaty te często stanowią nawet 30% obrotu i są one na tyle uciążliwe, że niektórych przedsiębiorców doprowadziły do upadku.Mechanizm pobierania opłat „półkowych" jest zazwyczaj taki sam u wszystkich sieci handlowych. Po podpisaniu umowy o współpracy producent towaru dostarcza towar do sklepów. Za dostarczony towar dostawca wystawia faktury VAT. Nie otrzymuje jednak pełnej zapłaty za te faktury, gdyż odbiorca towaru - sieć handlowa, działając w oparciu o zawartą umowę o współpracy wystawia szereg faktur z tytułu rozlicznych usług rzekomo świadczonych na rzecz dostawcy towaru. Do rozliczeń między stronami dochodzi w zdecydowanej większości przypadków w drodze kompensaty wzajemnych wierzytelności. W efekcie tych działań dostawca towaru otrzymuje zapłatę za towar w wysokości o około 30% niższej niż wynika to z wystawionej przez siebie faktury sprzedażowej.Zdaniem sieci super- i hipermarketów powyższy mechanizm, jest w pełni legalny, gdyż opiera się on na umowie, zawartej w zgodzie z kodeksową zasadą swobody umów, pomiędzy dwoma profesjonalnymi podmiotami. Stanowisko sieci handlowych jest oczywiście błędne, a legalność ich działań jest podważona w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego oraz w licznych wyrokach sądów powszechnych. Opisane wyżej działania sieci handlowych są nielegalne i naruszają przepis art. 15 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Tym samym pobrane przez sieci handlowe a niestanowiące marży handlowej opłaty za przyjęcie towaru do sklepu, mogą zostać odzyskane przez dostawcę towaru.Jeśli sieć handlowa pobrała od Państwa tzw. opłaty „półkowe" i są Państwo zainteresowani odzyskaniem tych pieniędzy to informujemy, że spółka WERTUS Windykacja i Restrukturyzacja oferuje swoje usługi zarówno na etapie przedsądowym jak i podczas dochodzenia roszczeń przed sądem.
 
Trochę więcej o opłatach półkowych... Podpisując umowę współpracy z sieciami handlowymi, dostawca/producent  w większości przypadków narażony jest na opłacanie dodatkowych kosztów związanych z różnego rodzaju działaniami podejmowanymi przez sieci handlowe, mogą one być z tytułu:

• Usługi marketingowe
• Opłaty za wejście
• Opłaty za obecność towarów
• Konsultacje
• Gazetka reklamowa
• Nowe hipermarkety/ nowe supermarkety /otwarcie nowej placówki
• Budżet promocyjny
• Ekspozycja towaru
• Karta urodzinowa
• Bonus specjalny
• Ogłoszenie o radiowęźle
• Usługa wizerunkowa
• Bonus od obrotów
• Edycja folderu promocyjnego
• Wyprzedaż artykułów konkurencji
• Wprowadzanie nowego asortymentu
• Usługi logistyczne
• Wynajem końca półki
• Usługi promocyjne
• Opieka asortymentowa
• Usługi CRM 

Takowe opłaty potocznie są nazywane opłatami półkowymi.

Praktyka pobierania opłat półkowych  jest nielegalna i stoi w sprzeczności z Ustawą z dnia 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r. (sygn. akt I CK 378/05). Wszystkich dostawców , którzy nie są zadowoleni ze współpracy z sieciami zachęcamy do lektury, poniżej istotne informacje na temat jak skutecznie odzyskać opłaty półkowe.   Prawo sprzyja dostawcom Czy pobieranie opłat półkowych jest zgodne z prawem? Nie. Jest to istotny fakt, który dostawcy powinni brać pod uwagę podpisując umowę z sieciami.              Pozycja dostawcy we współpracy z sieciami jest często bardzo niekorzystna gdyż wielkie sieci handlowe wykorzystują swoja siłę przy podpisywaniu umowy ,wiedząc o tym jak istotna w obecnych czasach jest możliwość dystrybucji swoich towarów poprzez tak popularne rynki zbytu. I mimo, iż pobieranie opłat półkowych jest nielegalne sieci notorycznie praktykują owe działania. Natomiast producenci i dostawcy z obawy o utracenie tak dobrego rynku zbytu zgadzają się na ponoszenie dodatkowych kosztów.

Odzyskanie opłat półkowych w praktyce najczęściej odbywa się już po zerwaniu umowy o współpracy z sieciami.

Jednakże starania się o odzyskanie opłat nie zawsze musi oznaczać , że współpraca z sieciami musi ulec zerwaniu, często dochodzenie do zawarcia ugody poprawia warunki współpracy z sieciami. Nasze doświadczenie w  tym zakresie pokazuje iż prawo, które jest po stronie dostawców stanowi istotna przesłankę dla sieci handlowych zrewidowania swojego stanowiska w zakresie zasad współpracy i nie narażania się w przyszłości na obowiązek zwrotu niedozwolonych opłat. Stąd wypływa przekonanie, iż warto podejmować kroki zmierzające do odzyskiwania opłat półkowych.                                                   Dostawcy, którzy zmuszani są do uiszczania dodatkowych opłat za to, że dany hipermarket zakupi oferowany przez nich towar, powinni mieć świadomość, że zgodnie z Orzecznictwem  Sądu Najwyższego postępowanie takie utrudnia efektywny handel i stanowi czyn  nieuczciwej konkurencji. Tym samym z powodzeniem można dochodzić swoich praw, gdy kontrahent obciąży nas licznymi dodatkowymi opłatami.                                     Starania o odzyskanie opłat półkowych nie unieważniają umowy z sieciami mimo, iż stanowią jej nielegalny element. Ile mamy czasu na wystąpienie o zwrot opłat półkowych? Jak prezentuje się kwestia przedawnienia?          O zwrot opłat można wystąpić w ciągu 3 lat od chwili ich pobrania przez sieć handlową. Sieci handlowe z reguły pobierają opłatę w drodze potrącenia z należności dostawcy. Terminem pobrania będzie więc dzień  zapłaty przez sieć należności dostawcy pomniejszonej o opłatę półkową. Art. 20. Roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia. Przepis art. 442 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.

Odzyskanie opłat półkowych następuje na podstawie:

Jak wynika z art. 18 ust. 1 pkt.5 uznk pobieranie opłat półkowych jest czynem nieuczciwej konkurencji i z tego tytułu można uzyskać ich zwrot. Art. 18.1. W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji , przedsiębiorca , którego interes został zagrożony lub naruszony może żądać:[…]5)wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści , na zasadach ogólnych.                                                            Inne przesłanki prawne na podstawie których można dochodzić odzyskania opłat półkowych to: art. 58§ 2 , art. 353¹ k.c., art. 405 k.c., art. 409 i 410 k.c. lub art. 415 k.c.  
Koszty sądowe od sprawy o zwrot opłat półkowych          Opłata sądowa jest regulowana wg ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i  wynosi 5% od należności głównej dochodzonej w sprawie bez odsetek. Gdy sprawa jest rozstrzygnięta na korzyść wierzyciela tj. Dostawcy , sądy zasądzają zwrot tej opłaty przez pozwaną sieć handlową. Sądy również zasądzają zwrot kosztów wynagrodzenia Radcy Prawnego  dla strony, która wygrała od przegranej. Opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia , jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 złotych.
Odsetki od opłat           Naturalnie można również dochodzić zwrotu odsetek od opłat półkowych. Ich wyliczanie jest zróżnicowane w zależności od decyzji sądów. Kalkulacja odsetek odbywa się bądź od daty potracenia opłat z faktury bądź od daty wysłania wezwania do zapłaty przez dostawcę. Warto powalczyć o odsetki gdyż obecnie odsetki ustawowe wynoszą 13% w skali rocznej zatem może to być naprawdę spora kwota.
Jak się przygotować do sprawy, jakie dowody prezentować           Pozew należy przygotować profesjonalnie, skrupulatnie  na podstawie wszelkich dokumentów stwierdzających pobieranie opłat półkowych.       Aktualne Orzecznictwo Sądu Najwyższego jest korzystne dla dostawców ubiegających się o zwrot opłat półkowych , a to z  kolei na odzwierciedlenie w rozstrzygnięciach sądów, które w większości przyznają rację dostawcom i nakazują sieciom handlowym zwrócenie niedozwolonych opłat.   Jeśli mają Państwo jeszcze jakieś pytania , zapraszamy do bezpłatnych konsultacji. Posiadamy bardzo bogate doświadczenie w tej dziedzinie i wszystkie sprawy, które prowadziliśmy dotychczas zakończyły się sukcesem dostawców.   Poniżej opis  niektórych naszych sukcesów w tej materii :
Wielka wygrana ze Spółką Domex, właścicielem sieci AVANS   Wyrok Sądu Najwyższego - uzyskany po 4 latach walki,  w sprawie o odzyskanie opłat półkowych od Spółki Domex , do której należała znana sieć Media Expert (obecnie Avans) to najlepszy przykład na ogromną skuteczność i determinację, jaką wykazuje zespół prawników WERTUS Profesjonalna Windykacja Sp. z o.o.  w sprawach o odzyskiwanie opłat półkowych. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie i w konsekwencji Sąd ten zasądził na rzecz naszego Klienta- dostawcy towarów do sieci Media Expert, kwotę około 1 mln 300 tysięcy złotych tytułem zwrotu nienależnie pobranych opłat.   Pozew przeciwko firmie Domex, do której obecnie należy znana sieć sklepów AVANS, został złożony w 2010 roku. Od tamtego czasu zapadło aż 6 wyroków , trzykrotnie na niekorzyść dostawcy. Nasz radca prawny, przekonany o racji swojego Mocodawcy, składał apelacje od wydanych wyroków i wytrwale dążył do sprawiedliwego rozstrzygnięcia sprawy. Pewne zawahanie w dalszej walce pojawiło się w 2012 roku . Na skutek oddalonej apelacji przez Sąd Apelacyjny w Krakowie, koniecznym było uiszczenie  znacznej sumy pieniężnej  związanej wniesieniem skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. Jednakże niezłomność w walce opłaciła się. Wniesienie skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego na wydane wyroki  spowodowało, że Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania , a w konsekwencji tego Sąd Apelacyjny wydał wyrok, na mocy którego nasz Klient odzyskał od właściciela sieci kwotę około 1 300 000 zł.   Powyżej opisane fakty, najlepiej świadczą o celowości i słuszności walki o nielegalnie pobierane opłaty związane ze współpraca z potentatami na rynku, jakimi są sieci handlowe. Mimo ich możliwości finansowych i bez wątpienia o wiele silniejszej pozycji na rynku, sprawiedliwość stoi po stronie dostawców, a Radcowie Prawni Wertus Profesjonalna Windykacja, najlepiej potrafią tego dowieść.