UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA PO 24 MARCA 2020 R. W ŚWIETLE NOWELIZACJI PRAWA UPADŁOŚCIOWEGO

CO SIĘ ZMIENIŁO?

W dniu 24 marca 2020 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej, których celem jest istotne uproszczenie zasad jej ogłaszania. Postępowanie mające na celu ogłoszenie upadłości konsumenckiej przeznaczone jest dla tych osób, które stały się niewypłacalne, nie miały pieniędzy m.in. na spłatę kredytów i zaciągniętych pożyczek. Nie ma przy tym znaczenia, o jak duże zobowiązania chodzi ani przez jaki czas dłużnik zwlekał z ich uregulowaniem. Skutkiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest przede wszystkim oddłużenie niewypłacalnego konsumenta, poprzez umorzenie całości lub części jego zobowiązań względem wierzyciela.

Najistotniejsze zmiany dotyczące upadłości konsumenckiej.

1. Osoby zadłużone, prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mogą również złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej (przed nowelizacją tacy przedsiębiorcy mogli ogłosić upadłość na tych samych warunkach co spółki). Czyli osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą będą traktowane w taki sam sposób jak konsumenci.
2. Przyczyny niewypłacalności konsumenta nie będą badane na etapie wniosku o ogłoszenie upadłości, a do ogłoszenia upadłości konsumenckiej wystarczy stwierdzenie, że dłużnik jest niewypłacalny (przed nowelizacją Sąd oddalał wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa). Przyczyna niewypłacalności będzie badana dopiero po ogłoszeniu upadłości, czyli na kolejnym etapie postępowania, tj. ustalaniu planu spłaty. Istotne uchybienia w zachowaniu dłużnika nie będą jednak wyłączały oddłużenia (jak ma to miejsce przed nowelizacją), a będą powodować wydłużenie planu spłaty wierzycieli od minimum 36 miesięcy do lat 7 lat.
3. Osoby nieprowadzące działalności gospodarczej mogą wystąpić o upadłość konsumencką w tzw. procedurze uproszczonej, a więc bez sędziego komisarza.
4. Dłużnik ma możliwość zawierania układów z wierzycielami bez konieczności składania wniosku o upadłość, co ograniczy do minimum udział Sądu. Wystarczy, że wystąpi do Sądu z odpowiednim wnioskiem i opłaci zaliczkę na koszty postępowania. Będzie to możliwe także już po złożeniu wniosku. Jeśli sąd uzna, że dłużnik ma szansę na porozumienie z wierzycielami, będzie mógł wstrzymać rozpoznanie wniosku o upadłość na okres do sześciu miesięcy. Jeśli porozumienie się nie powiedzie – sąd uruchomi postępowanie upadłościowe. Wszystko to odbywa się pod nadzorem licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego, który będzie czuwał nad zawartym układem.
5. Zgłoszenia wierzytelności są składane bezpośrednio do doradcy restrukturyzacyjnemu, który pełni rolę Syndyka.
6. W myśl nowych przepisów dłużnik nie może zostać skazany na bezdomność. Jego majątek zostanie zlicytowany, ale z pieniędzy ze sprzedaży mieszkania czy domu ma otrzymać równowartość przeciętnego czynszu za okres od roku do dwóch lat.

Istotne zmiany nastąpiły również w procesie oddłużania. Po zmianie przepisów, przewidziane są trzy możliwości po wykonaniu ostatecznego podziału przez syndyka:

1. Ustalenie planu spłaty wierzycieli.
2. Umorzenie zobowiązań bez planu spłaty wierzycieli. Istotną sprawą jest to, że całkowite umorzenie długu przy ogłoszeniu upadłości konsumenckiej będzie możliwe tylko w sytuacji, gdy dłużnik nie będzie posiadał majątku oraz gdy będzie on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat swoich zobowiązań wobec wierzycieli, nie będzie mógł trwale podjąć pracy zarobkowej.
3. Warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez planu spłaty. Będzie to miało miejsce w sytuacji, gdy Sąd dojdzie do wniosku, że niezdolność do spłaty u danego dłużnika nie ma charakteru trwałego. W tym wypadku, dłużnik pozostanie w pięcioletnim okresie „zawieszenia”,podczas którego będzie mógł zostać złożony wniosek o ustalenie planu spłaty, a w konsekwencji – chociażby częściowy obowiązek uregulowania zobowiązań przez upadłego. Należy pamiętać, że podczas pięcioletniego okresu „zawieszenia” upadły będzie miał obowiązek corocznego składania Sądowi sprawozdania dotyczącego swojej sytuacji finansowej.

Jednak nie wszystkie zobowiązania dłużników będą mogły zostać umorzone. Co z tej puli wypada? Na przykład alimenty, naprawienie szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia, czy też renty odszkodowawcze.

Zatem widać, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej po 24 marca 2020 r. jest znacznie łatwiejsze, szybsze i osiągalne dla każdego zadłużonego konsumenta bądź jednoosobowego przedsiębiorcy.